Złote Globy to jedne z najbardziej prestiżowych nagród filmowych na świecie, przyznawane corocznie przez Hollywoodzkie Stowarzyszenie Prasy Zagranicznej. Wśród wyróżnionych tytułami znajduje się wielu aktorów grających w filmach z gatunku horroru, którzy swoimi kreacjami zapadli w pamięć widzów i krytyków. W niniejszym artykule przyjrzymy się bliżej zdobywcom Złotych Globów za role w horrorach, kategoriom nagród dedykowanym tego typu produkcjom oraz procesowi wyboru laureatów.
Najlepsi aktorzy w horrorach nagrodzeni Złotymi Globami
Anthony Hopkins za rolę w Milczeniu owiec
Anthony Hopkins otrzymał Złotego Globa dla najlepszego aktora w filmie dramatycznym za kreację doktora Hannibala Lectera w Milczeniu owiec w 1992 roku. Jego przerażająca, a jednocześnie fascynująca gra mordercy-kanibala na długo pozostanie w pamięci widzów. Hopkins budował swoją postać bardzo subtelnie, nie popadając w przesadę. Dzięki temu stworzył jedną z najbardziej kultowych ról w historii kina.
Jodie Foster za rolę w Milczeniu owiec
W tej samej kategorii za występ w Milczeniu owiec nagrodę odebrała Jodie Foster, wcielająca się w agentkę FBI Clarice Starling. Aktorka w mistrzowski sposób oddała wewnętrzną walkę i determinację swojej bohaterki. Jej gra pełna była niuansów, a relacja z postacią Hannibala Lectera należy do najlepszych aktorskich duetów w filmach grozy.
Jack Nicholson za rolę w Lśnieniu
Kolejnym aktorem docenionym Złotym Globem za kreację w horrorze był Jack Nicholson, który zagrał Jacka Torrance'a w adaptacji Lśnienia Stephena Kinga z 1980 roku. Nicholson w genialny sposób sportretował stopniowe zejście bohatera w obłęd i terror, jaki zaczyna siać wśród własnej rodziny. Jego wybuchowa gra kontrastowała z początkowo opanowanym charakterem postaci.
Kategorie, w których przyznawane są Złote Globy dla horrorów
Najlepszy aktor w filmie dramatycznym
Filmy z gatunku horroru najczęściej rywalizują o Złote Globy w kategoriach aktorskich dla filmów dramatycznych. Z uwagi na mroczny charakter produkcji, rolę napięcia i grozy, którą muszą oddać aktorzy, uznawane są one właśnie za dramaty. Dlatego to właśnie w tej kategorii zdobywają statuetki.
Najlepsza aktorka w filmie dramatycznym
Podobnie aktorki grające w horrorach nominowane i nagradzane są za role dramatyczne. Kategoria dla najlepszej aktorki w filmie dramatycznym przyniosła Złote Globy między innymi Jodie Foster za występ w Milczeniu owiec.
Najlepszy aktor drugoplanowy
Złote Globy trafiały również do aktorów drugoplanowych, którzy swoimi kreacjami wsparli horrory. Przykładem Harvey Keitel doceniony za rolę w Draculi w 1992 roku.
Filmy, które zdobyły najwięcej Złotych Globów w kategorii horror
Milczenie owiec - 5 nagród
Bezkonkurencyjny pod względem ilości zdobytych Złotych Globów pozostaje Milczenie owiec. Obok nagród dla odtwórców głównych ról film zgarnął statuetki w kategoriach: najlepszy film dramatyczny, najlepszy reżyser (Jonathan Demme) i najlepszy scenariusz (Ted Tally). Świadczy to o docenieniu przez krytyków wszystkich aspektów produkcji.
Lśnienie - 1 nagroda
Klasyka Kina grozy, jaką jest Lśnienie, przyniosła Jackowi Nicholsonowi nagrodę dla najlepszego aktora dramatycznego. Sam film nie został jednak uhonorowany w żadnej innej kategorii, co może dziwić z perspektywy czasu.
Inne nagrodzone horrory
Pojedyncze Złote Globy trafiały także do twórców i aktorów takich horrorów jak Dracula, Dziedzictwo. Przez lata nagrodzono również Tima Burtona za reżyserię Edwarda Nożycorękiego oraz Glenna Close za rolę wFatalnym zauroczeniu.
Proces wyboru zwycięzców Złotych Globów
Głosowanie członków Hollywoodzkiego Stowarzyszenia Prasy Zagranicznej
O tym, kto otrzyma Złote Globy, decydują głosami członkowie Hollywoodzkiego Stowarzyszenia Prasy Zagranicznej. Zrzesza ono dziennikarzy piszących dla zagranicznych mediów o amerykańskim przemyśle filmowym. Każdy głosujący ogląda nominowane filmy i wybiera zdaniem siebie najlepsze role aktorskie.
Kryteria wyboru najlepszych aktorów
Krytycy oceniając aktorów biorą pod uwagę wiele czynników - przede wszystkim siłę kreacji, wczucie się w postać, wyrazistość i charakterystykę. W przypadku horrorów istotna jest umiejętność oddania grozy i napięcia na ekranie.
Ceremonia wręczenia nagród
Nominacje do Złotych Globów ogłaszane są na początku grudnia, a sama gala wręczenia nagród odbywa się w styczniu. Wydarzenie z udziałem największych gwiazd ściąga uwagę mediów na całym świecie.
Znaczenie Złotych Globów dla kariery aktorskiej
Nobilitacja i rozgłos
Zdobycie Złotego Globu to dla aktora ogromny zaszczyt i nobilitacja. Świadczy o uznaniu dla jego dokonań artystycznych. Zapewnia też rozgłos medialny na całym świecie, gdyż o laureatach piszą wszystkie liczące się media.
Szanse na Oscara
Złoty Glob uznawany jest często za barometr szans na Oscara. Wielu aktorów najpierw triumfowało w styczniu na globach, by później zebrać laury podczas oscarowej gali.
Wyższe gaże i lepsze role
Zdobycie Złotego Globu otwiera aktorom drzwi do wyżej płatnych i bardziej prestiżowych ról. Są oni rozchwytywani przez wytwórnie filmowe i doceniani przez reżyserów. Nagroda dodaje im rozpoznawalności i blasku.
Kontrowersje wokół przyznawania Złotych Globów
Oskarżenia o łapówkarstwo
Złote Globy budzą też kontrowersje. Pojawiały się głosy, że członkowie Hollywoodzkiego Stowarzyszenia Prasy Zagranicznej ulegali wpływom wytwórni filmowych. Sugerowano nawet, że werdykt był wynikiem przekupstwa jurorów.
Brak różnorodności w gronie jurorów
Organizacja była krytykowana za brak różnorodności wśród głosujących. Dominowali w niej biali mężczyźni pochodzenia europejskiego. Dopiero niedawno HFPA zobowiązała się do zmian w tym zakresie.
Bojkot galy przez środowisko filmowe
W 2021 roku na fali ruchu #MeToo na jaw wyszły zaniedbania HFPA dotyczące różnorodności i transparentności. Spowodowało to falę krytyki ze strony gwiazd i rezygnację stacji NBC z transmitowania ceremonii. Gala wróciła w 2023 roku po reformach w Stowarzyszeniu.
Podsumowanie
Złote Globy od wielu lat honorują wybitne kreacje aktorskie w filmach grozy, które zapadają widzom w pamięć. Najwięcej laurów zebrało Milczenie owiec z Anthony Hopkinsem i Jodie Foster. Statuetki trafiały do mistrzów gatunku horroru, takich jak Jack Nicholson. Kontrowersje wokół HFPA nie przekreślają rangi nagród, choć organizacja musiała przejść reformy, by odzyskać zaufanie środowiska filmowego. Mimo to Złote Globy pozostają ważnym wyróżnieniem, mogącym otworzyć drzwi do Oscara i lepszych ról.