Komiksy od zawsze były nieodłączną częścią kultury popularnej. Ich specyficzna estetyka, charakterystyczni bohaterowie i niebanalne fabuły sprawiały, że stanowiły one inspirację dla wielu innych dziedzin sztuki. Jednym z gatunków filmowych, który chętnie czerpał z komiksów był horror. Już od lat 80. twórcy filmów grozy dostrzegli potencjał, jaki drzemie w mrocznych i ponurych komiksowych opowieściach. Efektem tego było powstanie kultowych produkcji pokroju The Crow czy Spawn, które na trwałe wpisały się w historię kina grozy.
Geneza komiksowych inspiracji w filmach grozy
Kultura komiksowa lat 80. i 90. oraz jej mroczne oblicze
Lata 80. i 90. to złoty okres rozwoju komiksu, zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych. Pojawiło się wówczas wiele kontrowersyjnych i prowokacyjnych tytułów, które poruszały dotąd pomijane tematy. Obok superbohaterskich historii zaczęły powstawać mroczne, brutalne i pełne przemocy komiksy skierowane do dorosłego odbiorcy. Ich bohaterami byli wynaturzeni anty-herosi, mierzący się z demonami przeszłości i własnych słabości. Te ponure fabuły, osadzone nierzadko w gotyckich realiach, stanowiły inspirację dla twórców filmów grozy.
Sukces filmów na podstawie komiksów jak Batman czy Dick Tracy
Nie bez znaczenia był również sukces, jaki w latach 80. i na początku 90. odniosły ekranizacje komiksów superbohaterskich. Filmy takie jak Batman Tima Burtona z 1989 roku czy Dick Tracy z Warrenem Beattym z 1990 roku pokazały, że komiksowe historie mogą przyciągnąć do kin miliony widzów. Stanowiło to zachętę dla wytwórni filmowych do sięgania po kolejne komiksowe tytuły, tym razem z gatunku horroru.
Poszukiwanie nowych źródeł inspiracji przez twórców horrorów
Nie bez znaczenia było również poszukiwanie przez reżyserów horrorów nowych źródeł inspiracji i oryginalnych bohaterów, którzy wzbogacą i ożywią trochę już wyeksploatowany gatunek. Sięgnięcie po mroczne komiksy dawało taką szansę - pozwalało stworzyć intrygujące postacie i niebanalne fabuły osadzone w ponurej, gotyckiej estetyce. Dzięki połączeniu grozy filmowej z komiksową narracją można było uzyskać interesujący efekt, atrakcyjny dla widowni końca XX wieku.
The Crow - mroczna zemsta zza grobu
Geneza komiksu Jamesa O'Barra i jego ekranizacja
Jednym z najsłynniejszych przykładów komiksowej inspiracji w kinie grozy jest film The Crow z 1994 roku w reżyserii Alexa Proyasa. Jest to ekranizacja czarno-białego komiksu autorstwa Jamesa O'Barra z 1989 roku. Opowiada on o rockmanie Ericu Dravenie i jego dziewczynie Shelly, którzy giną z rąk bezlitosnego gangu. Rok później Eric powraca z zaświatów, by dokonać makabrycznej zemsty na swoich oprawcach.
Mroczny, gotycki klimat filmu Alexa Proyasa
Film Proyasa wiernie oddaje mroczny, ponury klimat komiksu, który stał się jego znakiem rozpoznawczym. Obraz utrzymany jest w ciemnej, kontrastowej tonacji, z widowiskowymi scenami akcji przeplatanymi momentami grozy i makabry. Nie brakuje w nim odniesień do gotyckiej estetyki, co dodatkowo potęguje ponurą, mistyczną atmosferę.
Brandon Lee jako Eric Draven - charyzmatyczny mściciel
Kluczową rolę Erica Dravena zagrał Brandon Lee, syn legendarnego Bruce'a Lee. Aktor wniósł do tej kreacji ogromny ładunek charyzmy, czyniąc z Dravena charyzmatycznego mściciela o diabelskiej prezencji. Jego tragiczna śmierć na planie jedynie dodatkowo wpisała się w mroczną legendę filmu, który stał się kultowy wśród fanów horroru.
Spawn - piekielny antybohater
Kontrowersyjny komiks Todda McFarlane'a i jego adaptacja
Innym przykładem komiksowej inspiracji w kinie grozy jest Spawn z 1997 roku w reżyserii Marka A.Z. Dippé. Jest to ekranizacja popularnego komiksu autorstwa Todda McFarlane'a, który zadebiutował w 1992 roku. Przedstawia on historię zabitego agenta Ala Simmonsa, który po śmierci zawiera pakt z demonami piekła i powraca na ziemię jako Spawn, by zobaczyć swoją żonę.
Mocne sceny przemocy i ponura atmosfera
Film oddaje mroczny charakter komiksu, epatując widza brutalnymi scenami przemocy i ponurą, piekielną stylistyką. Walki Spawna z demonami i ludzkimi przeciwnikami obfitują w krew, odniesienia do okultyzmu i sceny grozy. Całość ma w sobie duży ładunek mroku, gniewu i bezkompromisowej zemsty.
Postać Spawna i jej demoniczne pochodzenie
Centralną postacią jest sam Spawn - zniekształcony psychicznie i fizycznie antybohater o diabelskich mocach. Jego demoniczna geneza, budzący grozę wygląd i brutalne metody walki czynią z niego jedną z najbardziej zapadających w pamięć postaci komiksowych horrorów lat 90.
Inne produkcje zainspirowane komiksami
Constantine na podstawie Hellblazera
The Crow i Spawn to nie jedyne filmy grozy, które powstały na fali komiksowych inspiracji. Do tego nurtu można zaliczyć choćby Constantine'a z 2005 roku z Keanu Reevesem, będącego adaptacją serii komiksowej Hellblazer o losach egzorcysty Johna Constantine'a. Film łączy w sobie konwencję horroru z komiksową, dynamiczną akcją.
V jak vendetta i transformacja bohatera komiksu Alana Moore'a
Innym przykładem jest V jak vendetta z 2005 roku na podstawie kultowego komiksu Alana Moore'a. Tytułowy bohater, który w oryginale był anarchistą-terrorystą, w filmie został zmieniony w antyutopijnym obrońcę wolności. Jednak charakterystyczna maska i ponury, rewolucyjny klimat komiksu zostały zachowane.
Scott Pilgrim kontra świat i jego komiksowy styl
Nieco lżejszym gatunkowo, choć również hołdującym komiksom filmem jest Scott Pilgrim kontra świat z 2010 roku. Obraz w reżyserii Edgara Wrighta wiernie imituje konwencje komiksu, stosując typografię, efekty dźwiękowe i wizualne znane z tego medium.
Wpływ komiksu na estetykę filmów
Mroczna kolorystyka i kontrastowe zdjęcia
Filmy na podstawie mrocznych komiksów chętnie adaptowały ich specyficzną estetykę, stosując ponurą, kontrastową kolorystykę i mocne gry światłocieniowe. Zdjęcia utrzymane były zwykle w pochmurnej, desaturacyjnej tonacji, co oddawało mroczny nastrój opowieści.
Dynamiczny montaż i komiksowe efekty specjalne
Ekranizacje komiksów przejęły również ich dynamikę i tempo akcji. Szybki, nerwowy montaż i specyficzne, często oparte na animacji efekty specjalne miały oddać charakterystyczny styl graficzny komiksu. Zabieg ten pozwalał uzyskać efekt zbliżony do odbioru komiksowej narracji.
Przerysowana charakteryzacja postaci
Wpływ komiksu był również widoczny w charakteryzacji bohaterów - zarówno tych dodatnio, jak i ujemnie zakreślonych. Często stosowano przerysowany makijaż i kostiumy, by oddać specyfikę rysunku komiksowego. Sprawiało to, że postacie zyskiwały bardziej symboliczny, archetypiczny charakter.
Dziedzictwo komiksowych horrorów
Kontynuacje i remake'i kultowych produkcji
Filmy grozy inspirowane komiksami, które zdefiniowały horror lat 90., do dziś cieszą się popularnością i zapisały się na stałe w kanonie kultowych produkcji. Świadczą o tym liczne remake'i i kontynuacje tych historii, jak chociażby nowe wersje Crowa czy Spawna.
Nowe projekty czerpiące z komiksów i grafik
Komiks nadal stanowi źródło inspiracji dla współczesnych twórców horrorów. Powstają zarówno filmy na podstawie nowych tytułów komiksowych, jak i luźno czerpiące z tej estetyki produkcje. Ponure, mroczne historie z obrazkowych opowieści wciąż mają więc wpływ na kształt współczesnego kina grozy.
Trwałe zainspirowanie gatunku przez komiks
Podsumowując, komiksowe inspiracje trwale zainspirowały i wzbogaciły gatunek horroru. Dzięki nim w kinie grozy zagościli nowi, niebanalni bohaterowie o ponurej genezie, a historie zyskały bardziej wyrazistą, oryginalną formę. Połączenie konwencji komiksu i horroru okazało się niezwykle kreatywnym zabiegiem, który wciąż przynosi ciekawe rezultaty.
Podsumowanie
Komiksowe inspiracje odegrały kluczową rolę w rozwoju gatunku horroru, wprowadzając nowatorskie postacie, fabuły i estetykę. Filmy takie jak The Crow czy Spawn ukształtowały oblicze kina grozy lat 90., torując drogę licznym następnym produkcjom czerpiącym z komiksu. Mroczny, dynamiczny styl tych obrazów do dziś rozpala wyobraźnię twórców i widzów, a sam gatunek został trwale wzbogacony o wyjątkowe historie z pogranicza komiksu i filmu. Nie ulega wątpliwości, że bez tych niezwykłych artystycznych połączeń kino grozy wyglądałoby zupełnie inaczej.
Tagi
Udostępnij artykuł
